Ar-Ge Teşvikleri 2024'te Rekor Kırdı: 106 Milyar TL'ye Ulaştı

Türkiye'de araştırma-geliştirme (Ar-Ge) faaliyetlerine sağlanan dolaylı vergi teşvikleri, 2024 yılında büyük bir sıçrama göstererek 105 milyar 977 milyon TL seviyesine ulaştı. Bu rakam, bir önceki yıla göre %78,6'lık önemli bir artışa işaret ediyor.

Girişimler, dolaylı teşviklerden en fazla 53,9 milyar TL ile gelir vergisi stopaj teşviği desteğinden yararlandı. Bu kalemi, 50,5 milyar TL ile kurumlar vergisi teşviki, 1,4 milyar TL ile gelir vergisi desteği ve 99 milyon TL ile KDV teşviği takip etti. Toplam dolaylı teşviklerin %50,9'u stopaj desteğinden, kalan %49,1'i ise diğer vergi kalemlerinden oluştu.

2024 yılında Ar-Ge vergi teşviklerinden faydalanan girişim sayısı 10 bin 569 oldu. Sektörel bazda incelendiğinde, en fazla başvuru 5 bin 548 girişimle Bilgi ve İletişim sektöründen geldi. Bu sektörü, 2 bin 310 girişimle İmalat Sanayi ve 1 bin 494 girişimle Mesleki, Bilimsel ve Teknik Faaliyetler izledi.

Girişimlerin beyan ettiği toplam Ar-Ge harcaması 215,8 milyar TL olarak kayıtlara geçti. Bu harcamanın %46,4'ü Bilgi ve İletişim sektörüne, %39,4'ü İmalat Sanayi'ne aitti. Sağlanan toplam 106 milyar TL'lik teşvikin de %48,4'ü Bilgi ve İletişim, %36,3'ü ise İmalat Sanayi'ndeki firmalara gitti.

İmalat sanayi içinde ise Ar-Ge harcamalarında; %41,1 ile motorlu kara taşıtı ve römork imalatı, %22,8 ile bilgisayar, elektronik ve optik ürün imalatı, %10,8 ile elektrikli teçhizat imalatı öne çıkan alt sektörler oldu.

Teşviklerden yararlanan girişimlerin %87,3'ünü KOBİ'ler oluşturmasına rağmen, toplam teşvik tutarındaki payları %34,3 (36,4 milyar TL) seviyesinde kaldı. Büyük ölçekli firmalar ise sayıca az olmalarına karşın (%12,7), toplam teşvik tutarının %65,7'sinden faydalandı.

KOBİ'lere ayrılan 36,4 milyar TL'lik teşvik dağılımı ise şu şekilde gerçekleşti: %50,8 Orta Ölçekli İşletmeler, %39,6 Küçük Ölçekli İşletmeler, %9,6 Mikro Ölçekli İşletmeler.

Bu veriler, Türkiye'de Ar-Ge ekosisteminin büyüme hızını ve devlet desteğinin bu süreçteki kritik rolünü açık bir şekilde ortaya koymaktadır.